อาการที่แขนและขามักมีร่องรอยของบาดแผลหรือร่องรอยตุ่มบวมแดงจากการโดนสัตว์หรือแมลงกัดในบางท่านจะหายได้ช้า และอาการที่มีลักษณะเช่นนี้มักถูกเรียกว่า “อาการน้ำเหลืองเสีย” หรือ “อาการน้ำเหลืองไม่ดี” ซึ่งในความจริงแล้วจะเกิดจากการโดนแมลงหรือสัตว์กัดหรือไม่ เราขอพาทุกท่านมาไขข้อสงสัยเหล่านี้ในบทความนี้กัน รวมไปถึงแนวทางป้องกันเพื่อไม่ให้เกิดน้ำเหลืองเสียอีกด้วย
น้ำเหลืองเสีย เกิดจากอะไร
ก่อนอื่นเราต้องทำความเข้าใจก่อนว่าน้ำเหลืองเสียนั้นเป็นคำที่คนทั่วไปใช้เรียก แต่การมีอาการดังกล่าวนี้ไม่มีความเกี่ยวข้องใด ๆ กับระบบของน้ำเหลืองเลย ส่วนในทางการแพทย์จะเรียกอาการดังกล่าวนี้ว่า Impetigo หรือก็คือ ภาวการณ์ติดเชื้อแบคทีเรียที่ผิวหนัง โดยเชื้อที่ทำให้เกิดภาวะนี้โดยส่วนใหญ่ คือ เชื้อแบคทีเรีย Streptococcus Pyogenes และ เชื้อแบคทีเรีย Staphylococcus Aureusซึ่งเชื้อเหล่านี้จะอยู่ภายในสิ่งแวดล้อมรอบ ๆ ตัวผู้ติดเชื้อตั้งแต่พื้นผิวสัมผัส แอ่งน้ำ พื้นดิน หรือ สนามหญ้า เมื่อเชื้อแบคทีเรียเหล่านี้เกาะติดบนร่างกายของผู้ที่สัมผัสตามปกติก็จะเกิดการล้างทำความสะอาดออกไปทั้งจากการล้างมือ หรือ การอาบน้ำ แต่หากเชื้อแบคทีเรียดังกล่าวยังไม่ถูกล้างทำความสะอาดออกไปก็จะเกาะอยู่บริเวณร่างกายส่วนนอกของผู้สัมผัสเท่านั้น แต่เมื่อใดก็ตามที่ผู้สัมผัสถูกแมลงมาไต่ตอมก็มักเกิดอาการบวมแดง และคันขึ้น ผู้ที่สัมผัสเชื้อจึงมักเกา แคะ แกะ บริเวณตุ่มแดงที่โดนแมลงกัด ทำให้เชื้อแบคทีเรียสามารถเข้าสู่ร่างกายผู้สัมผัสแล้วทำให้เกิดการติดเชื้อแบคทีเรียที่ผิวได้นั่นเอง โดยปกติแล้วการติดเชื้อแบคทีเรียที่ผิวมักเกิดในเด็กที่ยังมีภูมิคุ้มกันไม่สมบูรณ์เต็มที่ หรือ ผู้ที่มีร่างกายอ่อนแอ
น้ำเหลืองไม่ดี มีอาการอย่างไรบ้าง
สำหรับอาการของน้ำเหลืองไม่ดีก็มีดังนี้
- เมื่อมีแมลงมาไต่ตอมแล้วกัดจะเกิดอาการคันมากเป็นพิเศษ
- ภายหลังโดนแมลงไต่ตอมและกัดมักปรากฏตุ่มที่มีลักษณะสีแดงขนาดใหญ่ ที่มาพร้อมความคันทำให้เกิดความรู้สึกอยากเกาหรือแกะ ซึ่งถ้าหากเกาหรือแกะก็จะทำให้ตุ่มแดงนั้นเกิดการลุกลามไปยังผิวหนังบริเวณอื่น ๆ ใกล้เคียงได้
- น้ำเหลืองเสียในบางครั้งตุ่มแดงนูนจะมีของเหลวใสไหลออกมา ซึ่งมาพร้อมกับอาการแสบผิว
- หลังจากตุ่มแดงยุบลงมักเกิดเป็นแผลตกสะเก็ด ทิ้งร่องรอยความดำ หรือ รอยแผลเป็นบนผิว ซึ่งจะใช้เวลาให้แผลหายสนิทผิวกลับมาเรียบเนียนนานมาก หรือ บางรายก็กลายเป็นแผลเป็นเลย
วิธีการดูแลรักษาเมื่อน้ำเหลืองเสีย
สำหรับท่านใดที่ต้องตกอยู่ในอาการน้ำเหลืองเสียก็สามารถรักษาด้วยวิธี ดังนี้
1.ทำความสะอาดบาดแผลหรือตุ่มแดงที่ปรากฏบนผิวด้วยน้ำสะอาดและสบู่เหลวแบบอ่อน
2.ซับบริเวณตุ่มแดง หรือ แผลด้วยผ้าสะอาด
3.ทายาหรือเวชสำอางที่ช่วยลดอาการคัน เพื่อป้องกันการเกาที่จะเกิดขึ้น แล้วนำไปสู่บาดแผลที่ลุกลามจนกลายเป็นแผลเป็นได้ในที่สุด
4.หากสังเกตว่าในแผลหรือตุ่มมีน้ำใส เลือด หรือ หนอง ผนวกกับมีความแสบร้อน ให้รีบไปพบแพทย์โดยด่วน เพราะเป็นอาการเริ่มต้นของการติดเชื้อรุนแรงที่จะนำไปสู่การเป็นไข้ได้ ในส่วนนี้ทางแพทย์จะให้ยาฆ่าเชื้อมาใช้ซึ่งก็มีทั้งแบบทา แบบกิน และแบบฉีด ขึ้นกับระดับความรุนแรงของตุ่มแดงหรือบาดแผลที่เกิดขึ้นตามที่แพทย์วินิจฉัย
การป้องกันน้ำเหลืองเสีย ทำอย่างไร
และหัวข้อสุดท่ายกับการป้องกันการเกิดน้ำเหลืองเสีย ซึ่งมีวิธีดังนี้
1.การรักษาความสะอาดของมืออยู่เสมอ ในทุกครั้งทั้งก่อนและหลังการเข้าห้องน้ำก็ต้องล้างมือด้วยสบู่และซับให้แห้งเสมอ
2.หลีกเลี่ยงการใช้มือในการบริโภคอาหารโดยตรง
3.รักษาความสะอาดของเสื้อผ้า ชุดเครื่องนอน อยู่เสมอ
4.หลีกเลี่ยงการใช้ของใช้ส่วนตัวร่วมกับคนอื่น ไม่ว่าจะเป็นพัฟหรือแปรงที่ใช้ในการแต่งหน้า หรือแม้แต่ถุงเท้า รองเท้าก็ควรหลีกเลี่ยงการใช้ร่วม
5.การบริโภคอาหารให้ถูกตามหลักโภชนาการอย่างครบถ้วน
6.การออกกำลังกายเพื่อเสริมสร้างภูมิคุ้มกันของร่างกาย
7.การหลีกเลี่ยงจากสภาพแวดล้อมที่เสี่ยงให้เกิดการติดเชื้อไม่ว่าจะเป็นแอ่งน้ำ หนองน้ำ หรือบริเวณที่ทิ้งขยะ
8.ดูแลและตรวจร่างกายเด็กเล็กในการดูแลของคุณเอง เพื่อตรวจหาร่องรอยการถูกแมลงสัตว์กัดต่อย ซึ่งจะทำให้เด็กเล็กเกาแล้วนำไปสู่การติดเชื้อแบคทีเรียที่ผิวหนังได้
9.หากพบความผิดปกติ หรือ มีความไม่แน่ใจในอาการให้รีบไปพบแพทย์ เพื่อเข้ารับคำปรึกษา การวินิจฉัยที่ถูกต้องแล้วทำให้เกิดการรักษาที่ทันท่วงที
10.ตัดเล็บให้สั้นและรักษาความสะอาดอยู่เสมอ หลีกเลี่ยงการใช้เครื่องตกแต่งหรือกรรมวิธีการตกแต่งเล็บที่ทำให้เกิดบาดแผล หรือ เลือดออก เพื่อหลีกเลี่ยงช่องทางที่แบคทีเรียจะเข้าสู่ร่างกาย
11.หลีกเลี่ยงการล้วง แคะ แกะ เกา ผิวหนังในทุกบริเวณของร่างกาย และสอนเด็กเล็กให้ทำตามด้วยความเข้าใจ
จากบทความข้างต้นคงทำให้หลาย ๆ ท่านเกิดความเข้าใจในอาการที่มักเรียกว่า “น้ำเหลืองเสีย” ว่าทางการแพทย์หมายถึงโรคหรือความผิดปกติในรูปแบบใด นอกจากนี้เราก็ยังรวบรวมวิธีดูแลร่างกายเมื่อเกิดอาการน้ำเหลืองไม่ดีขึ้นกับตัวคุณเองหรือคนที่รักเพื่อเป็นแนวทางที่จะช่วยลดความรุนแรงที่จะเกิดขึ้น รวมไปถึงทุกท่านยังจะได้ทราบถึงแนวทางป้องกันที่จะช่วยให้คุณไม่ต้องเสี่ยงที่จะเป็นน้ำเหลืองเสียอีกด้วย
= = = = = = = = = = = =
ติดตามความรู้ดี ๆ และสาระดี ๆ เพิ่มเติม สำหรับแม่ตั้งครรภ์ และลูกน้อย ได้ที่ www.konthong.com หรือ ร่วมพูดคุยแลกเปลี่ยนกัน ได้ที่
https://www.facebook.com/teamkonthong/
We promise to provide the knowledge and know-how for new mom. More and more solutions about how can you grow up your baby. Feel free to contact us if any problems have occurred or have any questions you would like to know. Don’t forget to follow and keep in touch with us on Facebook