ปัญหาหลังคลอด ที่คุณพ่อคุณแม่บางคนกำลังกลุ้มใจและเป็นกังวลอยู่ กับปัญหาลูกตัวเหลือง ขอบอกว่าไม่ต้องตกใจ เพราะปัญหานี้ไม่อันตราย โดยปกติจะหายไปเองตามธรรมชาติ เมื่อเวลาผ่านไปประมาณหนึ่ง ภาวะนี้พบในทารกหลังคลอดมากถึง 70% ทั้งนี้จะหายไปเองภายใน 3 สัปดาห์ หากนานกว่านั้นควรได้รับการดูแลจากแพทย์อย่างใกล้ชิด เพราะอาจมีสาเหตุมาจากความผิดปกติอย่างอื่นของร่างกาย
ลูกตัวเหลืองหลังคลอด เกิดจากสาเหตุใด
ส่วนใหญ่เด็กที่เพิ่งคลอดออกมา สีผิวมีสีเหลือง ค่อนข้างเป็นเรื่องปกติ ซึ่งภาวะทารกตัวเหลืองนี้ เกิดจาก 3 สาเหตุหลัก ได้แก่
1.ลูกตัวเหลืองจากการแตกตัวของเม็ดเลือดแดงมากผิดปกติ
จากการที่หมู่เลือดของแม่และลูกเข้ากันไม่ได้ เม็ดเลือดแดงของลูกจึงถูกทำลาย ทำให้ระดับของบิลิรูบินในเลือดเพิ่มสูงเกินระดับปกติ
2.ลูกตัวเหลืองจากนมแม่
ทารกที่ทานนมแม่จะพบว่ามีสารบิลิรูบินสูงขึ้น แต่ไม่ต้องกังวลใจ เพราะสารบิลิบินรูสูงจะค่อยๆ ลดระดับลงเมื่อลูกอายุได้ประมาณ 2 สัปดาห์ เด็กจะเริ่มค่อยๆ กลับมามีสีผิวปกติ
3.ลูกตัวเหลืองจากการดูดซึมสารเหลือง
เกิดจากการรดูดซึมสารเหลืองบางชนิดบริเวณลำไส้ใหญ่ กลับเข้าสู่ร่างกายมากเกินไป มักพบบ่อยในทารกที่ได้รับนมน้อย ทำให้ปริมาณอุจจาระน้อยตามไปด้วย ร่างกายจึงดูดซึมสารเหลืองกลับเข้าไป ทำให้ลูกตัวเหลืองนั่นเอง
ภาวะตัวเหลืองหลังคลอด อันตรายไหม
โดยปกติทารกหลังคลอด ภาวะนี้มักไม่อันตราย ซึ่งจะหายไปเองตามธรรมชาติ แต่มีบางกรณีที่อาจเป็นอันตรายได้ มักเกิดร่วมกับอาการบางอย่าง เช่น มีไข้ ซึม อาเจียน ถ่ายเหลว อุจจาระมีสีซีด หรือปัสสาวะมีสีเข้มกว่าปกติ หากพบว่าลูกน้อยของคุณมีอาการเหล่านี้ ควรรีบพบแพทย์เพื่อทำการรักษาทันที อาจเกิดมาจากความผิดปกติของร่างกายส่วนใดส่วนหนึ่ง
การดูแลรักษาเมื่อลูกตัวเหลืองหลังคลอด
การรักษาลูกตัวเหลืองต้องรักษาตามสาเหตุเป็นหลัก ร่วมกับการลดระดับบิลิรูบินลง ทารกหลังคลอดที่มีอาการตัวเหลือง จะได้รับการตรวจร่างกายอย่างละเอียดก่อนทำการรักษาทุกครั้ง และวัดระดับสารสีเหลืองเป็นระยะๆ ดังนั้นคุณพ่อและคุณแม่ไม่ต้องเป็นกังวลไป โดยวิธีการรักษามีดังนี้
1.รักษาด้วยการส่องไฟรักษา
วิธีนี้จะกำจัดบิลิรูบินออกจากร่างกาย โดยอาศัยแสงจากหลอดไฟ ที่มีคลื่นความถี่เหมาะสม ซึ่งจะช่วยเปลี่ยนสภาพสารสีเหลืองให้ขับออกจากร่างกาย ในรูปของปัสสาวะและอุจจาระได้
2.รักษาด้วยการเปลี่ยนถ่ายเลือด
ในกรณีที่ลูกตัวเหลืองมากๆ เมื่อทำการรักษาด้วยการส่องไฟ ระดับสารสีเหลืองในเลือดไม่ลดลง เนื่องจากมีระดับบิลิรูบินสูงมาก โดยการนำเอาเลือดใหม่ทดแทนเลือดเดิมที่มีสารสีเหลืองอยู่
การส่องไฟรักษาอาการตัวเหลือง ใช้เวลานานไหม กี่วันจึงจะหาย
การส่องไฟเป็นวิธีการรักษาที่นิยมในปัจจุบัน โดยแพทย์จะใช้คลื่นแสงสีฟ้าในการรักษา ซึ่งจะช่วยเปลี่ยนรูปสารสีเหลืองในร่างกายให้สามารถละลายน้ำได้และถูกขับออกมาเป็นปัสสาวะหรืออุจจาระ โดยปกติใช้เวลาไม่นาน แต่หากรักษาไม่หายหรือสารสีเหลืองไม่ลดลงเลย อาจใช้วิธีเปลี่ยนถ่ายเลือดในลำดับถัดไป
ป้องกันไม่ให้ทารกแรกเกิดตัวเหลืองได้อย่างไร
เริ่มที่คุณแม่ควรให้นมทารกอย่างถูกต้อง นั่นคือ ให้นมทารกหลังคลอดตั้งแต่อยู่ในห้องคลอด และให้นมทารกอย่างเดียวประมาณ 10 – 12 ครั้งต่อวัน เพื่อช่วยป้องกันภาวะตัวเหลืองในทารกแรกเกิดได้ ทั้งนี้ภาวะตัวเหลืองอาจทำให้เกิดภาวะแทรกซ้อนทางสมอง และยังพบว่า 25% มีโอกาสที่จะเกิดภาวะไอคิวต่ำในทารกได้อีกด้วย
ความเชื่อผิดๆ ลูกตัวเหลืองต้องป้อนน้ำ เตือนคุณแม่อย่าทำ
ปัจจุบันยังมีคุณแม่บางคนที่เข้าใจผิดว่า ถ้าหากลูกตัวเหลือง ควรป้อนน้ำให้มากๆ เพื่อขับสารสีเหลืองออากจากร่างกาย จากการสอบถามแพทย์ผู้เชี่ยวชาญ พบว่าการป้อนน้ำไม่มีส่วนทำให้สารสีเหลืองถูกขับออกไปจากร่างกายของลูกน้อยเลย ในทางตรงกันข้าม ทำให้เด็กทานนมในปริมาณลดลง เพราะอิ่มน้ำนั่นเอง รวมถึงการพาทารกไปตากแดด เป็นวิธีการที่ไม่สามารถกำจัดภาวะตัวเหลืองนี้ได้ ซึ่งอาจส่งผลให้ลูกน้อย มีอุณหภูมิร่างกายสูงขึ้น และเป็นอันตรายต่อผิวของทารกได้
สำหรับคุณพ่อคุณแม่มือใหม่ หากพบปัญหาลูกตัวเหลือง ก็คงตกใจและเป็นกังวลอยู่ไม่น้อย แต่อย่างที่บอกไปว่า ภาวะตัวเหลืองนี้ สามารถพบได้ในทารกหลังคลอดเกือบทุกคน ซึ่งสีเหลืองนี้จะค่อยๆ จางลง เมื่อเวลาผ่านไป แต่หายเป็นปกติภายใน 3 สัปดาห์ หากนานกว่านั้นอาจเกิดจากความผิดปกติบางอย่าง จะต้องพบแพทย์เพื่อทำการรักษาต่อไป สิ่งที่สามารถป้องกันการเกิดภาวะนี้ของทารกได้ดี คือการทานนมจากแม่ ยิ่งมาก ยิ่งดี เพราะจะช่วยกำจัดสารสีเหลืองที่เป็นสาเหตุออกจากร่างกายของลูกน้อยได้ และควรหลีกเลี่ยงการให้ลูกทานน้ำมากๆ หรือนำเด็กออกไปตากแดด โดยไม่สวมเสื้อผ้าป้องกันใดๆ เพราะนอกจากจะไม่ช่วยให้ตัวลูกหายเลือดแล้ว ยังส่งผลเสียกระทบต่อสุขภาพของเด็กอีกด้วย
= = = = = = = = = = = =