อึลูกน้อยบอกโรคได้ การขับถ่าย หลายๆ คนอาจมองว่าเป็นเรื่องขยะแขยง แต่สำหรับคนเป็นแม่อย่างเรา ๆ นั้นบอกได้เลยค่ะว่า เรื่องนั้นเป็นเพียงเรื่องเล็กน้อยที่คุณแม่ทุกคนไม่อาจมองข้าม แต่สิ่งที่ทำให้คุณแม่เป็นกังวลก็คือ หากวันใดลูกน้อยไม่ขับถ่าย หรือการขับถ่ายผิดปกติ เรื่องนี้ล่ะคือเรื่องใหญ่ค่ะ สำหรับคุณแม่มือใหม่ที่ต้องทราบว่าสุขภาพของลูกน้อยเป็นอย่างไร การสังเกตอุจจาระของลูกเป็นสิ่งสำคัญที่คุณแม่สามารถทำได้ง่าย ๆ โดยการสังเกตสีของอุจจาระค่ะ
อึลูกน้อยบอกโรคได้
การเปลี่ยน “สีของอุจจาระ” ตั้งแต่แรกเกิด
ระยะเวลา 2 สัปดาห์แรกเกิด อุจจาระของพวกเขาจะเปลี่ยนสีหลายครั้งค่ะ โดยปกติแล้ว เด็กจะถ่ายอุจจาระภายใน 12 – 24 ชั่วโมงหลังตลอด แต่ต้องไม่เกิน 48 ชั่วโมง ครั้งแรกอุจจาระค่อยข้างเหนียว มีสีเขียวปนเทา หรือปนดำเรียกกันว่า “ขี้เทา” เกิดจากการที่ลูกได้กลืนน้ำดี และสารที่หลั่งในลำใส้ขณะอยู่ในครรภ์ เมื่อลูกเริ่มดูดนมแม่ น้ำนมในช่วงแรกจะเป็นน้ำนมเหลืองใส ในการดูดนมแม่บ่อย ๆ ในวันแรก จะไปช่วยขับขี้เทาออกมาจนหมด จากนั้นลักษณะและสีของอุจจาระก็จะเปลี่ยนไปเป็นเหลว สีน้ำตาลปนเขียนภายใน 4 – 7 วันค่ะ และจะเปลี่ยนสีอีกครั้ง เป็นสีเหลืองทอง และอาจเหลวหรือเป็นก้อน (ขึ้นอยู่กับการให้นม และปริมาณน้ำนมที่ดูด) ลักษณะของเนื้ออุจจาระจะละเอียด นุ่ม สีแบบนี้สามารถพบได้กับทารกปกติทั่วไป
ระยะ 2 – 3 สัปดาห์แรก ลูกจะถ่ายอุจจาระทุกครั้งหลังอาหาร ทารกที่ได้นมแม่เพียงอย่างเดียวอุจจาระกะปริดกะปรอยค่อนข้างเหลวเป็นน้ำปนเนื้อ ในปริมาณที่มากบ้างน้อยบ้าง ก็ถือเป็นเรื่องปกติค่ะ ซึ่งมักขับถ่ายออกมาในขณะดูดนมแม่ หรือหลังจากดูดนมเสร็จ คุณแม่หลายท่านอาจจะเข้าใจผิดว่าลูกน้อยท้องเสีย เพราะถ่ายได้ถึง 10 – 20 ครั้งต่อวัน โดยไม่มีอาการผิดปกติอื่นๆ การขับถ่ายบ่อยของลูกเป็นเรื่องปกติค่ะ เพราะน้ำนมเหลืองในนมแม่มีโคลอสตรัม (Colostrums) ที่อุดมไปด้วยโปรตีน แร่ธาติและวิตามิน รวมถึงภูมิคุ้มกันโรคตาง ๆ ที่ช่วยป้องกันลูกจากการติดเชื้อโรคช่วงแรกคลอดได้ นอกจากนี้อุจจาระที่ถ่ายในช่วงนี้จะมีกลิ่นเปรี้ยว โคลอสตรัมจะมีอยู่ในน้ำนมเพียง 3 – 5 วันหลังคลอดเท่านั้นค่ะ หลังจากนั้นจะเป็นน้ำนมแม่ตามปกติ
คุณแม่จะรู้ได้อย่างไรว่าลูกถ่ายเป็นปกติ
ถึงแม้บางครั้งลูกน้อยจะไม่ถ่ายทุกวัน โดยเฉพาะในช่วงหลังคลอดแล้ว 4 สัปดาห์ ซึ่งเด็กบางคนอาจจะถ่ายวันเว้นวัน บางคนอาจไม่ถ่ายเป็นอาทิตย์ โดยไม่มีอาการท้องอืด ซึ่งอุจจารยังคงออกมาเป็นก้อนนิ่ม หรือเหลวเหนียวติดต่อกัน นั่นถึงเป็นปกติค่ะ สาเหตุสำคัญที่ลูกน้อยไม่ถ่ายในทุกวัน ก็เพราะนมแม่ย่อยง่าย สามารถดูดซึมส่วนประกอบของน้ำนมแม่ได้รวดเร็ว เพื่อนำไปใช้งานได้ทันที ทำให้เหลือกากที่จะกลายเป็นอุจจาระน้อย อาการท้องผูกในทางการแพทย์จะตัดสินจากความแข็งของอุจจาระ และความยากลำบากในขณะขับถ่าย ไม่ได้ดูที่ความถี่ของการถ่าย ดังนั้น ถ้าลูกถ่ายทุกวัน แต่ถ่ายเป็นก้อนแข็ง เป็นก้องกลมคล้ายกับกระสุน หรือบางครั้งก็มีเลือดออกมา หากคุณแม่พบลักษณะนี้ถือว่าเป็นเรื่องผิดปกตินะคะ
สีของอุจจาระแบบปกติเป็นอย่างไร
- สีดำคล้ำ เหนียวคล้ายยางมะตอย หากคุณแม่สังเกตว่าภายใน 24 ชั่วโมง ลูกขับถ่ายออกมาเป็นสีแบบนี้ ก็สบายใจได้ค่ะ แต่ถ้าลูกไม่ยอมถ่ายภายใน 24 ชั่วโมงนี่คือ สิ่งที่คุณแม่ควรกังวลค่ะ และรีบปรึกษาแพทย์ทันที
- สีเหลืองอร่าม เป็นสีของอุจจาระที่ลูกน้อยได้คลอดออกมาได้ 3 – 4 วันค่ะ สีแบบนี้ถือเป็นสีปกติ ซึ่งมีลักษณะเหลว ซึ่งในช่วงนี้จะขับถ่ายวันละ 3 – 5 ครั้ง
- สีเหลืองปนเขียว เป็นสีที่พบในช่วง 2 สัปดาห์หลังคลอด หากให้ลูกดื่มนมมากต่อวัน ลักษณะของอุจจาระก็ยังไม่เป็นก้อนค่ะ เป็นเพียงเหนียวน้ำกับเนื้อผสมกันเป็นเนื้อเดียวกัน อาจจมีเม็ดปนบ้าง ซึ่งในช่วงนี้พวกเขาจะขับถ่าย 6 – 10 ครั้งต่อวัน
สีของอุจจาระที่คุณแม่ควรระวังเป็นอย่างไร
- สีดำเหมือนถ่าน ซึ่งลักษณะเช่นนี้อาจเกิดมาจาก 2 สาเหตุหลัก คือ คุณแม่ให้ลูกทานอาหารที่มีธาตุเหล็กมากเกินไป และลูกน้อยมีเลือดออกในทางเดินอาหาร คุณแม่ต้องรีบพาไปพบแพทย์เพื่อตรวจร่างกายโดยด่วนค่ะ
- อุจจาระมีกลิ่นเหม็น (เหม็นคาวๆ) อาจเกิดจากการเจ็บป่วย ถ้าอุจจาระมีลักษณะเหลว ไปพร้อมกับมีกลิ่นเหม็นมาก มักเกิดจากโรคท้องเดิน แต่ถ้าคุณแม่ได้กลิ่นอาหารที่ลูกทานเข้าไปก็ไม่น่าจะมีปัญหาอะไร ไม่น่าเป็นกังวลค่ะ
- อุจจาระมีลักษณะเหลวมีน้ำปน หากคุณแม่สังเกตว่าเป็นน้ำเหลวพุ่งจู๊ด ๆ อาการอย่างนี้อาจเกิดจากระบบการย่อยไม่ดี รับประทานอาหารไม่ดี คุณแม่ควรพาไปพบแพทย์ทันทีค่ะ เพราะการถ่ายบ่อย ๆ อาจจะทำให้ร่างกายของลูกสูญเสียน้ำ ซึ่งเป็นอันตรายอย่างมาก
- สีขาวซีด สีแบบนี้คุณแม่อย่าเพิ่งตกใจไปนะคะ ให้รีบพาไปพบแพทย์ทันที เพราะอาจเกิดจากภาวะท่อน้ำดีอุดตันได้
- อุจจาระมีเลือดปน การขับถ่ายในลักษณะนี้ อาจจะแสดงว่า เป็นเลือดจากภายนอก มักเกิดจากแผลบริเวณทวารหนัก เนื่องจากท้องผูก หรืออุจจาระเป็นก้อนแข็งมาก แนะนำให้ลูกดื่มน้ำเพิ่มขึ้นค่ะ หรือให้ดื่มน้ำส้มคั้นเจือจาง เพื่อให้อุจจาระนุ่มขึ้น
- อุจจาระมีมูกปนเลือด หากพบว่ามีมูกปนเลือดออกมาด้วย แสดงว่าสาเหตุอาจเกิดจากความผิดปกติของลำไส้หรือท้องเดินชนิดรุนแรงได้ ดังนั้นคุณแม่ต้องพาลูกไปพบแพทย์โดยเร็วจะดีที่สุดค่ะ
- อุจจาระแข็ง หากคุณแม่สังเกตว่า 2 – 3 วันก่อนลูกยังถ่ายดีเป็นปกติอยู่ นั้นแสดงว่า ลูกเริ่มมีอาการเป็นไข้ ตัวร้อน และเจ็บคอ เพราะเมื่อเกิดความผิดปกติของร่างกาย ลูกจะเบื่ออาหารและการย่อยอาหารทำงานได้ไม่เต็มที่จึงทำให้อุจจาระแข็งได้นั่นเองค่ะ
จากข้อมูลข้างต้น คุณแม่คงเห็นแล้ว่า เพียงแค่สังเกตสีของอุจจาระลูกน้อยทุกวัน ก็สามารถรู้ได้ถึงสุขภาพร่างกาย และพัฒนาการที่ดีของลูกแล้ว การขับถ่ายเป็นเรื่องสำคัญ คุณแม่ต้องดูแลใส่ใจ และฝึกฝนให้ลูกขับถ่ายเป็นเวลาด้วยนะคะ เพื่อสุขภาพที่ดีของลูกในทุกวัน
= = = = = = = = = = = =
ติดตามความรู้ดี ๆ และสาระดี ๆ เพิ่มเติม สำหรับแม่ตั้งครรภ์ และลูกน้อย ได้ที่ www.konthong.com หรือ ร่วมพูดคุยแลกเปลี่ยนกัน ได้ที่
https://www.facebook.com/teamkonthong/
We promise to provide the knowledge and know-how for new mom. More and more solutions about how can you grow up your baby. Feel free to contact us if any problems have occurred or have any questions you would like to know. Don’t forget to follow and keep in touch with us on Facebook
https://www.facebook.com/teamkonthong/
บทความน่ารู้ เพิ่มเติม คลิกเลย …..
1.ดัด ยืด ทำสีผมระหว่างตั้งครรภ์ อันตรายหรือไม่
2.ท้องแล้วก็สวยได้....วิธี สวยแบบปลอดภัย สำหรับคุณแม่ตั้งครรภ์
