ในช่วงที่ผ่านมามีข่าวของการใช้ไซยาไนด์ในบ้านเราอย่างผิดกฎหมาย มาให้เห็นอยู่พักใหญ่ ๆ ไซยาไนด์เป็นสารพิษชนิดหนึ่ง ที่ออกฤทธิ์รุนแรงและอันตรายถึงชีวิต แต่จริง ๆ รอบตัวเรามีไซยาไนด์เต็มไปหมด เพียงแต่อยู่ในระดับต่ำเท่านั้น จึงไม่ก่อให้เกิดพิษแบบเฉียบพลัน สามารถเกิดได้ตามธรรมชาติและการเผาไหม้ทางการเกษตร และในอุตสาหกรรมบางชนิดมีการนำไปใช้ประโยชน์เช่นกัน จึงมีการควบคุมและต้องขออนุญาตทุกครั้ง แต่หากใช้ด้วยความไม่ระมัดระวังอาจเกิดการปนเปื้อน หรือได้รับเข้าร่างกาย ซึ่งจะส่งผลรุนแรงต่อร่างกายแน่นอน กินไซยาไนด์ อาการ เป็นยังไง มาดูกัน
กินไซยาไนด์ อาการเป็นอย่างไร
อย่างที่ทราบกันไปว่า ไซยาไนด์ เป็นสารพิษชนิดหนึ่ง ที่จะออกฤทธิ์เฉียบพลัน เมื่อได้รับเข้าร่างกายในปริมาณมาก โดยส่วนใหญ่ ถ้ารักษาไม่ทัน เสียชีวิตเกือบร้อยเปอร์เซ็นต์ สารพิษชนิดนี้สามารถเข้าร่างกายด้วยวิธีกิน ดื่ม สัมผัส และสูดดมเข้าไป ไม่ว่าจะด้วยวิธีไหนก็ส่งผลอย่างรุนแรง มาเช็กอาการหลังได้รับหรือกินไซยาไนด์ อาการเป็นอย่างไรบ้าง ซึ่งสามารถแบ่งได้ออกเป็น 2 กลุ่มคือแบบเฉียบพลันและเรื้อรัง ดังนี้
กลุ่มที่ 1 กินไซยาไนด์ อาการแบบเฉียบพลัน
- มึนหัว
- หมดสติ เป็นลม
- ชัก
- มีอาการหอบเหนื่อย ผิดปกติ
- หายใจไม่ออก แน่นหน้าอก
- ความดันต่ำลง
- มีอัตราการเต้นของหัวใจผิดจังหวะ
- มีภาวะเลือดเป็นกรด
- เกิดภาวะหัวใจหยุดเต้น
กลุ่มที่ 2 กินไซยาไนด์ อาการเรื้อรัง
- อ่อนเพลีย
- วิงเวียน
- คลื่นไส้ อาเจียน
- รูม่านตาขยาย
- ผิวหนังเปลี่ยนเป็นสีม่วง
ไซยาไนด์ อันตรายมากแค่ไหน
ในปัจจุบันถึงแม้ไซยาไนด์จะสามารถนำไปประยุกต์ใช้ในเชิงอุสาหกรรมได้ แต่ประเทศไทยยังบัญัติให้ไซยาไนด์เป็นสารพิษควบคุมที่ไม่สามารถใช้ได้ หากไม่ได้รับอนุญาต เนื่องจากก่อให้เกิดความอันตรายต่อชีวิต หากได้รับไซยาไนด์ อาการเฉียบพลันมีความรุนแรงและอันตราย กลไกการออกฤทธิ์ของไซยาไนด์จะไปยั้บยั้งการขนส่งออกซิเจนภายในร่างกาย ทำให้เข้าสู่ภาวะขาดออกซิเจน ส่งผลให้เลือดมีความเป็นกรดมากขึ้น เมื่อกินไซยาไนด์ อาการจึงแสดงออกอย่างเห็นได้ชัด เช่น เวียนศรีษะ หมดสติ ชัก และสีผิวเปลี่ยนเป็นสีม่วง หากรักษาทันเวลาก็อาจส่งผลต่อการทำงานของสมอง ซึ่งไม่สามารถทำงานได้เป็นปกติ หรือถ้าหากรักษาไม่ทัน ก็อาจเสียชีวิตได้
วิธีการแก้พิษเมื่อกินไซยาไนด์
หากได้รับในปริมาณมากจะแสดงอาการทันที โดยสิ่งที่ต้องทำเป็นลำดับแรกคือผู้ใกล้ชิดต้องมีสติ ไม่ประหม่าต่อสถานการณ์ตรงหน้า และควรจะต้องรีบโทรแจ้งเจ้าหน้าที่ทันที และจำเป็นที่จะต้องแจ้งว่าผู้ป่วยได้รับพิษจากทางไหน เช่น ทางปาก ทางผิวหนัง หรือจากการสูดดมผ่านทางจมูก เพื่อให้ทีมช่วยเหลือสามารถประเมินอาการเบื้องต้นได้ การกินไซยาไนด์ อาการที่แสดงออกมาค่อนข้างรุนแรงและเร็วรวด สามารถทำให้ผู้ได้รับผิดเสียชีวิตได้ใน 10 นาที วิธีแก้พิษไซยาไนด์หลังได้รับสารชนิดนี้เข้าไปในร่างกาย สามารถทำได้ดังนี้
1.ออกจากบริเวณที่ได้รับพิษ
เป็นการช่วยเหลือเบื้องต้น ที่สามารถทำได้ โดยพาผู้ป่วยที่ได้กินไซยาไนด์ อาการรุนแรง ออกจากพื้นที่นั้น ๆ เพื่อไม่ให้ได้รับสารพิษไปมากกว่านี้ ควรพาไปที่อากาศถ่ายเท ไม่เป็นบริเวณปิด
2.ทำ CPR
เมื่อผู้ได้รับพิษจากไซยาไนด์ รู้สึกหายใจไม่ออก การทำ CPR เป็นการปฐมพยาบาลเบื้องต้น ให้มีอากาศเข้าไปภายในร่างกาย แต่ห้ามใช้วิธีการผายปอดโดยเด็ดขาด เพราะจะทำให้เกิดการแพร่กระจายของสารพิษ ทำให้ผู้ช่วยเหลือได้รับสารพิษด้วย
3.ตัดเสื้อผ้า
กรณีที่ได้รับพิษทางผิวหนังหรือการสัมผัส ให้รีบตัดเสื้อผ้าหรือบริเวณที่มีสารพิษ เพื่อป้องกันไม่ให้เกิดการลุกลามไปยังส่วนต่าง ๆ สามารถล้างทำความสะอาดด้วยน้ำและสบู่
4.ทำให้ผู้ได้รับพิษอาเจียน
เนื่องจากร่างกายของเราสามารถดูดซึมไซยาไนด์ได้รวดเร็ว ดังนั้นเพื้อป้องกันการแพร่จายไปทั่วร่างกาย ผู้ช่วยเหลือจำเป็นที่จะต้องหาวิธี ทำให้ผู้ได้รับสารพิษอาเจียนออกมา อาจใช้วิธีการล้วงคอ หรืออื่น ๆ
5.ถอดแว่นตาหรือคอนแทคเลนส์ออก
ในกรณีที่ได้รับไซยาไนด์ ผ่านดวงตา วิธีเบื้องต้นที่ช่วยได้ คือให้ถอดแว่นตาออก หรือคอนแทคเลนส์ที่ใส่อยู่ออกให้หมด จากนั้นล้างตาด้วยน้ำสะอาดอย่างน้อย 10 นาที
6.พาไปโรงพยาบาลให้เร็วที่สุด
หลังจากการช่วยเหลือเบื้องต้นเสร็จสิ้น ต้องรีบนำตัวผู้ป่วย ส่งโรงพยาบาลทันทีเพื่อให้แพทย์ทำการรักษาต่อไป
7.รับการรักษาจากแพทย์
แพทย์สามารถให้ยาแก้พิษได้เลย โดยไม่ต้องรอผลตรวจวินิจฉัยระดับเซลล์ เนื่องจากการตรวจจะต้องใช้เวลา ดังนั้แพทย์ต้องฉีดยาแก้พิษ เพื่อลดความเสี่ยงต่อการเสียชีวิตให้มีน้อยลง
ถึงแม้ว่าในประเทศไทย ไซยาไนด์จะมีกฎหมายควบคุม แต่ก็ยังมีให้เห็นกันอยู่ในตลาดมืด เนื่องจากสารพิษชนิดนี้สามารถกำจัดหนู แมลง หรือสัตว์อื่น ๆ ได้ นอกจากนั้นแล้ว เรายังสามารถพบไซยาไนด์ได้ในธรรมชาติ เช่น อาหารดิบบางชนิด เช่น หน่อไม้ มันสำปะหลัง เป็นต้น และกิจกรรมต่าง ๆ เช่น การสูบบุหรี่ ควันรถยนต์ การเผาไหม้จากการทำเกษตร เหมืองแร่ โรงงานอุสาหกรรมพลาสติก ไนล่อน ขนสัตว์ ยาฆ่าแมลง ซึ่งสามารถรับเข้าร่างกายผ่านการสัมผัส ดม และการกิน ซึ่งการกินไซยาไนด์ อาการจะแสดงออกมาเร็วที่สุด เนื่องจากร่างกายดูดซึมได้ไว ทำให้การแพร่กระจายเกิดขึ้นในเวลาไม่ถึง 10 นาที สามารถช่วงเหลือเบื้องต้น ด้วยการทำ CPR โดยห้ามใช้วิธีผายปอดหรือปากต่อปากเป็นอันเด็ดขาด เพราะจะทำให้ผู้ช่วยเหลือได้รับพิษไปด้วย ทั้งนี้จะต้องรีบนำตัวส่งแพทย์อย่างรวดเร็ว เพื่อรับการรักษาและยาแก้พิษได้ทันเวลา
= = = = = = = = = = = =
ติดตามความรู้ดี ๆ และสาระดี ๆ เพิ่มเติม สำหรับแม่ตั้งครรภ์ และลูกน้อย ได้ที่ www.konthong.com หรือ ร่วมพูดคุยแลกเปลี่ยนกัน ได้ที่
https://www.facebook.com/teamkonthong/
We promise to provide the knowledge and know-how for new mom. More and more solutions about how can you grow up your baby. Feel free to contact us if any problems have occurred or have any questions you would like to know. Don’t forget to follow and keep in touch with us on Facebook