ปัสสาวะแสบขัด เป็นอีกหนึ่งปัญหาสุขภาพที่คุณแม่ตั้งครรภ์จะต้องคอยระวัง เพราะระหว่างตั้งครรภ์ทางเดินปัสสาวะจะขยายออกมากกว่าปกติ ทำให้เสี่ยงที่จะติดเชื้อทางเดินปัสสาวะได้ง่าย และหากเกิดติดเชื้อทางเดินปัสสาวะระหว่างตั้งครรภ์อาจส่งผลกระทบถึงทารกในครรภ์ได้ เพราะฉะนั้นคุณแม่จึงควรหมั่นสังเกตอาการ หากมีอาการแสบร้อนขณะปัสสาวะ หรือปัสสาวะยากปัสสาวะติดขัด ควรเข้ารับการตรวจวินิจฉัยจากแพทย์ เพื่อรักษาอย่างถูกต้อง
ปัสสาวะแสบขัดในคนท้อง เกิดจากอะไร
คุณแม่ตั้งครรภ์เสี่ยงที่จะเกิด ปัสสาวะแสบขัด ได้มากกว่าสตรีทั่วไป เนื่องจากว่าระหว่างตั้งครรภ์ระดับฮอร์โมนจะสูงก่อให้เกิดการเปลี่ยนแปลงของระบบทางเดินปัสสาวะ และร่างกายก็จะหลั่งฮอร์โมนโปรเจสเตอโรนออกมามากขึ้น ทำให้กล้ามเนื้อของท่อไตคลายตัว ประกอบกับมดลูกมีขนาดที่ขยายใหญ่ขึ้นจนไปบีบท่อไต ทำให้ระบบทางเดินปัสสาวะทำงานได้ช้าลง นอกจากนี้ คุณแม่ตั้งครรภ์มีกระเพาะปัสสาวะที่หย่อนจึงปัสสาวะไม่ค่อยสุด ทำให้น้ำปัสสาวะที่ค้างอยู่ไหลย้อนเข้าไปในท่อไต ส่งผลให้เชื้อโรคที่ค้างอยู่บริเวณกระเพาะปัสสาวะเข้าสู่ไต ทำให้เกิดอาการไตติดเชื้อได้ง่ายขึ้น อีกทั้งน้ำปัสสาวะของคุณแม่ตั้งครรภ์จะมีความเป็นกรดน้อย เป็นปัจจัยให้เชื้อแบคทีเรียเติบโตได้ง่าย จึงเกิดการติดเชื้ออักเสบตามมาได้ง่ายนั่นเอง
รักษาอย่างไร หากเป็นโรคกระเพาะปัสสาวะอักเสบ
สำหรับคุณแม่ที่มีอาการ ติดเชื้อทางเดินปัสสาวะ ควรไปพบแพทย์เพื่อทำการรักษาอย่างถูกต้อง ไม่ควรซื้อยามารับประทานเองโดยเด็ดขาด เพราะอาจส่งผลกระทบต่อทารกในครรภ์ การรักษาโรคนี้แพทย์จะทำการรักษาดังนี้
1.รักษาด้วยการทานยาปฏิชีวนะ
คุณแม่ตั้งครรภ์ที่มีอาการ ปัสสาวะแสบขัด แพทย์จะรักษาโดยการให้รับประทานยาปฏิชีวนะเป็นเวลา 2 – 5 วัน หรือตามแพทย์สั่ง โดยการรักษาโดยวิธีนี้จะไม่ส่งผลอันตรายต่อทารกในครรภ์แต่อย่างใด ซึ่งยาที่ปลอดภัยใช้ในการรักษาส่วนใหญ่ก็จะเป็นกลุ่มยา ยาแอมม็อกซี่ซิลลิน (Amoxicillin) เพนิซิลลิน (Penicillin)และ อิริโทรมัยซิน (Erythromycin)เป็นต้น
2.รักษาตามอาการของผู้ป่วย
กรณีที่คุณแม่ตั้งครรภ์มีการ ปัสสาวะแสบขัด ติดเชื้อที่รุนแรง และเชื้อกระจายไปยังไต ส่งผลทำให้มีไข้สูง หนาวสั่น คลื่นไส้ อาเจียน และมีอาการปวดอุ้งเชิงกรานร่วมด้วย กรณีนี้แพทย์จะให้ยารักษาตามอาการของผู้ป่วย เพื่อไม่ให้เชื้อโรคกระจายไปยังกระแสเลือด เพราะอาจนำไปสู่การเสียชีวิตได้
คุณแม่ตั้งครรภ์จึงควรหมั่นสังเกตอาการ หากมีอาการผิดปกติ หรือ ปัสสาวะแสบขัด ปวดท้องน้อย หนาวสั่น มีไข้สูง หรือมดลูกบีบตัวแรงมากกว่าปกติ ไม่ควรมองข้าม ควรรีบไปพบแพทย์ทันที เพราะหากปล่อยไว้ หากเชื้อกระจายไปยังกระแสเลือดอาจเป็นอันตรายถึงขั้นเสียชีวิตได้นั่นเอง
วิธีการป้องกันกระเพาะปัสสาวะอักเสบ
อย่างที่ได้กล่าวมาข้างต้นแล้วว่า คุณแม่ตั้งครรภ์มีโอกาสที่จะ ติดเชื้อ ทางเดินปัสสาวะ ได้ง่ายกว่าบุคคลทั่วไป เนื่องจากว่าระหว่างตั้งครรภ์ ทางเดินปัสสาวะจะขยายออกมากกว่าปกติ ทำให้เสี่ยงที่จะติดเชื้อทางเดินปัสสาวะได้ง่าย ไม่อยาก ปัสสาวะแสบขัด ระหว่างตั้งครรภ์ คุณแม่สามารถป้องกันได้ง่าย ๆ ด้วยวิธีดังต่อไปนี้
- หมั่นรักษาความสะอาดอยู่เสมอ ระหว่างตั้งครรภ์คุณแม่ควรหมั่นรักษาความสะอาดอยู่เสมอ เพราะเสี่ยงที่จะติดเชื้อได้ง่ายกว่าคนปกติทั่วไป ไม่อยากติดเชื้อทางเดินปัสสาวะ หลังปัสสาวะเสร็จทุกครั้งควรล้างอวัยวะเพศให้สะอาด และเช็ดจากด้านหน้าไปด้านหลัง เพื่อป้องกันการแพร่กระจายของเชื้อแบคทีเรีย
- ไม่ควรอั้นปัสสาวะบ่อย ๆ เพราะการปัสสาวะเป็นการขับของเสียออกจากร่างกาย หากมีการอั้นปัสสาวะบ่อย ๆ เชื้อแบคทีเรียที่ถูกขับออกมากับของเสียก็จะย้อนกลับเข้าไปในกระเพาะปัสสาวะ ทำให้เพิ่มความเสี่ยงที่จะ ติดเชื้อทางเดินปัสสาวะ ได้มากกว่าปกติ หากมีอาการปวดปัสสาวะควรรีบไปปัสสาวะให้เรียบร้อย และไม่ควรปัสสาวะอย่างเร่งรีบเพื่อให้แน่ใจว่าจะไม่มีปัสสาวะค้างอยู่ในกระเพาะปัสสาวะ
- ดื่มน้ำให้เพียงพอ หมั่นดื่มน้ำบ่อย ๆ ให้เพียงพอตามที่ร่างกายต้องการ โดยปริมาณที่เหมาะสมกับคุณแม่ตั้งครรภ์จะอยู่ที่ 8 – 10 แก้วต่อวัน และการดื่มน้ำบ่อย ๆ ยังเป็นการขับปัสสาวะเป็นวิธีที่จะช่วยขับเชื้อโรคในกระเพาะปัสสาวะ และท่อปัสสาวะได้อย่างมีประสิทธิภาพ
- ปัสสาวะก่อน และหลังทำกิจกรรมทางเพศ เพื่อเป็นการกำจัดเชื้อแบคทีเรียที่อวัยวะเพศ รวมถึงท่านชายเองก็ควรทำความสะอาดอวัยวะเพศก่อนทุกครั้ง เพื่อลดโอกาสนำเชื้อแบคทีเรียเข้าไปในช่องคลอดของภรรยา
- หากจำเป็นจะต้องใช้สารหล่อลื่นขณะมีเพศสัมพันธ์ ควรเลือกใช้สารหล่อลื่นประเภทที่ละลายในน้ำได้ อย่างเช่น (Water-Based Lubricant)
- หลีกเลี่ยงการสวนล้างช่องคลอด หรือใช้น้ำยาระงับกลิ่น หรือสบู่ที่มีความเป็นด่างสูง เนื่องจากอาจทำให้เกิดการระคายเคืองได้
- อาหารบางประเภทก็เป็นปัจจัยทำให้ก่อให้เกิด ปัสสาวะแสบขัด ได้เช่นกัน คุณแม่ตั้งครรภ์จึงควรเลือกรับประทานอาหารอย่างระมัดระวัง พร้อมทั้งเลือกรับประทานอาหารที่ไม่ก่อให้เกิดการระคายเคืองหรืออักเสบต่อกระเพาะปัสสาวะ โดยอาหารและเครื่องดื่มที่ควรหลีกเลี่ยงได้แก่ อาหารหมักดอง อาหารที่มีรสเผ็ด เครื่องดื่มที่มีคาเฟอีน เครื่องดื่มรสเปรี้ยว ช็อกโกแลตและเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ เป็นต้น
รู้อย่างนี้แล้ว คุณแม่ตั้งครรภ์ควรระมัดระวัง และหาแนวทางป้องกันเพื่อไม่ให้ติดเชื้อ ปัสสาวะแสบขัด ระหว่างตั้งครรภ์ พร้อมทั้งหมั่นสังเกตอาการ หากมีอาการผิดปกติควรไปพบแพทย์ เพื่อจะได้รักษาอย่างถูกต้อง เพราะถ้าปล่อยไว้ไม่ได้รับการรักษาเชื้ออาจจะแพร่กระจาย และอาจเข้าสู่กระแสเลือดจนถึงขั้นเสียชีวิตได้ เพราะฉะนั้นหากมีอาการจึงไม่ควรมองข้าม
= = = = = = = = = = = =
ติดตามความรู้ดี ๆ และสาระดี ๆ เพิ่มเติม สำหรับแม่ตั้งครรภ์ และลูกน้อย ได้ที่ www.konthong.com หรือ ร่วมพูดคุยแลกเปลี่ยนกัน ได้ที่
https://www.facebook.com/teamkonthong/
We promise to provide the knowledge and know-how for new mom. More and more solutions about how can you grow up your baby. Feel free to contact us if any problems have occurred or have any questions you would like to know. Don’t forget to follow and keep in touch with us on Facebook