พฤติกรรมของลูกน้อยเป็นหนึ่งสิ่งที่เกิดจากการเลี้ยงดู สภาพแวดล้อม รวมถึงเรื่องของชีวภาพภายในร่างกายของลูกน้อยเองด้วย หากลูกน้อยมีพฤติกรรมที่เป็นปกติ ร่าเริงและแจ่มใสตามวัยก็ย่อมเป็นสิ่งที่คุณพ่อคุณแม่ปรารถนา แต่หากลูกก้าวร้าว ไม่เชื่อฟังคงจะกลายเป็นปัญหาหนักใจของคุณพ่อคุณแม่ไม่น้อย สำหรับบทความนี้เราจึงขอมาเป็นหนึ่งในตัวช่วยของคุณพ่อคุณแม่ในการรับมือกับลูกก้าวร้าว ไม่เชื่อฟังก่อนที่พฤติกรรมเหล่านี้จะกลายเป็นนิสัยติดตัวลูกน้อยไปในอนาคตได้
ลูกก้าวร้าว ไม่เชื่อฟัง เกิดจากอะไร
ก่อนอื่นเราต้องขอพาคุณพ่อคุณแม่มาร่วมทำความเข้าใจกับเด็กก้าวร้าวกันก่อนว่าการก้าวร้าวนั้นไม่ได้เป็นปัญหาในทุกกรณีเสมอไป โดยเฉพาะเมื่อเด็กแสดงพฤติกรรมก้าวร้าวเมื่อตกอยู่ในสถานการณ์อันตราย ส่วนนี้นับว่าเป็นพฤติกรรมก้าวร้าวที่ไม่เป็นปัญหาเพราะถือเป็นการป้องกันตัวเอง แต่เมื่อไรก็ตามที่อยู่ในสถานการณ์ปกติแล้วลูกก้าวร้าว ไม่เชื่อฟังทั้งการโวยวาย ร้องไห้เสียงดัง การขว้างปาสิ่งของ การทำร้ายตัวเอง และการทำร้ายผู้อื่น โดยทำบ่อยครั้งอย่างไม่มีเหตุผลและมีพฤติกรรมที่รุนแรงขึ้นเรื่อย ๆ จะนับเป็นพฤติกรรมก้าวร้าวที่เป็นปัญหา โดยมากจะมีสาเหตุมาจาก 3 สาเหตุหลัก ๆ ดังนี้
- ชีวภาพภายในร่างกายของลูกน้อย ซึ่งลูกก้าวร้าว ไม่เชื่อฟังจากสาเหตุนี้จะต้องเข้ารับการดูแลจากทีมแพทย์ผู้เชี่ยวชาญโดยเฉพาะทั้งนี้ก็เนื่องมาจากชีวภาพภายในร่างกายของลูกน้อยอย่างระดับสารเคมีที่ทำหน้าที่สื่อประสาทหรือทำหน้าที่ในการส่งสัญญาณประสาท หรือ ชีวภาพภายในร่างกายของลูกน้อยในส่วนของระบบประสาทและสมองนั้นต้องอาศัยส่วนของการกระตุ้นหรือปรับสมดุล ซึ่งเป็นเรื่องที่ต้องได้รับการแนะนำจากผู้เชี่ยวชาญทั้งสิ้น
- สภาวะจิตใจของลูกน้อย โดยสาเหตุในข้อนี้ส่วนหนึ่งก็มาจากการเลี้ยงดูของคุณพ่อคุณแม่ด้วย ทั้งนี้ก็เนื่องมาจากสภาวะจิตใจนั้นจะส่งผลต่ออารมณ์ซึ่งนำมาสู่มาการแสดงว่าเป็นเด็กก้าวร้าวออกมาได้ ทั้งการเลี้ยงดูที่เอาใจหรือตามใจลูกน้อยมากเกินไป การไม่สอนให้ลูกน้อยรู้จักการรอคอย หรือ การไม่สอนให้ลูกน้อยรู้จักกับความอดทน เป็นต้น
- สิ่งแวดล้อมในการเติบโต ส่วนนี้มีทั้งส่วนของการเลี้ยงดูทางบ้าน การเรียนหนังสือ หรือ การพบปะสังคมในกลุ่มเพื่อนของลูกน้อยเอง โดยลูกก้าวร้าว ไม่เชื่อฟังจากสาเหตุนี้เป็นได้ทั้งจากการมองแบบอย่างทั้งที่ดูจากพฤติกรรมของคนรอบข้าง หรือ การเลียนแบบพฤติกรรมรุนแรงในเกม หรือ ในโทรทัศน์ เป็นต้น
วิธีการรับมือกับพฤติกรรมก้าวร้าวของลูก
ถัดมาเราก็ขอพาคุณพ่อคุณแม่ไปรับมือกับพฤติกรรม ลูกก้าวร้าว ไม่เชื่อฟัง ของลูกน้อย ซึ่งสามารถทำได้ดังนี้
1.เมื่อลูกน้อยแสดงพฤติกรรมก้าวร้าวให้สังเกตก่อนว่าลูกน้อยตกอยู่ในสถานการณ์อันตรายหรือไม่ ไม่ควรรีบตัดสินใจหรือด่วนสรุปว่าทุกพฤติกรรมก้าวร้าวนั้นเป็นพฤติกรรมที่เป็นปัญหา
2.หากพฤติกรรมก้าวร้าวนั้นเป็นปัญหาการแสดงอารมณ์ของลูกน้อยให้คุณพ่อคุณแม่อธิบายหรือแสดงให้ลูกน้อยทราบว่าคุณพ่อคุณแม่เข้าใจในอารมณ์นั้น ๆ ของลูกน้อย แต่พฤติกรรมดังกล่าวเป็นพฤติกรรมที่ลูกน้อยห้ามทำหรือเป็นพฤติกรรมที่ไม่เหมาะสำหรับการบอกถึงสภาวะอารมณ์ของลูกน้อย และทำการพูดคุยเพื่อหาแนวทางการแสดงอารมณ์ของลูกน้อยในครั้งหน้า เช่น เมื่อลูกน้อยไม่พอใจหรือโกรธ ให้ลูกน้อยมาบอกแก่คุณพ่อคุณแม่ด้วยคำพูดว่า “หนูกำลังไม่พอใจ” หรือ “หนูกำลังโกรธ”
3.คุณพ่อคุณแม่ไม่ควรตำหนิ หรือ ด้อยค่าลูกน้อยที่แสดงพฤติกรรมก้าวร้าวด้วยคำพูดหรือการกระทำ
4.หากพฤติกรรมก้าวร้าวของลูกน้อยรุนแรงเกินควบคุม คุณพ่อคุณแม่ควรโอบกอดลูกน้อยหรือจับร่างกายลูกน้อยไว้เพื่อให้ลูกน้อยสงบลงก่อน และเพื่อลดอันตรายต่าง ๆ ที่อาจเกิดขึ้นกับร่างกายของลูกน้อยได้
5.ควรให้ลูกน้อยรับผิดชอบพฤติกรรมที่แสดงออกไป เมื่อลูกน้อยสงบลงแล้ว ด้วยการอธิบายให้เข้าใจถึงผลของการกระทำนั้น ๆ รวมทั้งส่วนของการเก็บข้าวของที่ปา หรือ การกล่าวขอโทษ
6.หากพฤติกรรมรุนแรงหรือรับมือไม่ได้ให้ปรึกษาแพทย์ผู้เชี่ยวชาญเพราะอาจมาจากชีวภาพภายในร่างกายของลูกน้อย หรือ อาจจะมาจากสภาวะอารมณ์ของลูกน้อยที่รุนแรงทั้งการเกิดภาวะโรคซึมเศร้าในเด็ก หรือ การเกิดความเครียดและความวิตกกังวลที่รุนแรง
สอนลูกอย่างไรไม่ให้เป็นเด็กก้าวร้าว
เราต้องยอมรับว่าลูกก้าวร้าว ไม่เชื่อฟังถ้าไม่รวมสาเหตุชีวภาพภายในร่างกายของลูกน้อยก็ล้วนเกิดขึ้นจากการเลี้ยงดูและสภาพแวดล้อมในการเติบโตของเด็กทั้งสิ้น ดังนั้นเพื่อเป็นการป้องกันและหลีกเลี่ยงพฤติกรรมดังกล่าวไม่ให้เกิดขึ้นในลูกน้อย คุณพ่อคุณแม่ก็ควรสร้างสภาพแวดล้อมหรือเป็นแบบอย่างที่เหมาะสมให้กับลูกน้อย ร่วมด้วยการสอนลูกน้อยให้เกิดความเข้าใจในพฤติกรรมก้าวร้าวว่าเป็นพฤติกรรมที่ไม่เหมาะสม ไม่น่ารัก และเป็นพฤติกรรมที่ไม่ควรทำ ทั้งนี้การสอนก็ต้องอาศัยรูปแบบที่แตกต่างกันออกไปในแต่ละช่วงวัยด้วยอย่างวัยเด็กอาจสอนผ่านนิทานหรือการ์ตูน เมื่อลูกน้อยโตขึ้นก็สามารถเปลี่ยนรูปแบบการสอนเป็นการอธิบายแทนได้
เราจะเห็นได้ว่าการที่ลูกก้าวร้าว ไม่เชื่อฟังนั้นเกิดได้จากสาเหตุใดเพียงสาเหตุหนึ่ง แต่บางครั้งก็เกิดได้จากหลายสาเหตุ ทั้งนี้เมื่อเด็กก้าวร้าว คุณพ่อคุณแม่ก็ไม่ควรมองว่าเป็นปัญหา ควรค่อย ๆ ปรับ ด้วยเทคนิคการรับมือในบทความ จากนั้นก็ค่อย ๆ สอนทำความเข้าใจเพื่อลดและแก้ความก้าวร้าวไม่ให้เกิดขึ้นอีก เพียงเท่านี้ความก้าวร้าวก็จะกลายเป็นสิ่งที่แก้ไขได้ และไม่กลายเป็นนิสัยติดตัวลูกน้อยยามเมื่อเติบโตขึ้น
= = = = = = = = = = = =
ติดตามความรู้ดี ๆ และสาระดี ๆ เพิ่มเติม สำหรับแม่ตั้งครรภ์ และลูกน้อย ได้ที่ www.konthong.com หรือ ร่วมพูดคุยแลกเปลี่ยนกัน ได้ที่
https://www.facebook.com/teamkonthong/
We promise to provide the knowledge and know-how for new mom. More and more solutions about how can you grow up your baby. Feel free to contact us if any problems have occurred or have any questions you would like to know. Don’t forget to follow and keep in touch with us on Facebook